Chúng tôi đến Công ty TNHH MTV Dệt vải Vinatex Quốc tế (VTF) vào trung tuần tháng 12/2024, trong một ngày mưa tầm tã của thành phố biển Đà Nẵng. Cả 05 nhà máy của VTF đang chạy hết công suất, minh chứng cho một năm “khởi sắc” của VTF – “anh cả” trong lĩnh vực dệt nhuộm tại Tập đoàn PPJ Group. Đây là thành quả của 10 năm “nếm mật nằm gai” không hề dễ dàng, và như lời chị Kiều Oanh – Phó Giám đốc VTF nói với chúng tôi, dệt nhuộm là cuộc chơi chỉ dành cho những người có “thần kinh thép”!

10 năm “nếm mật nằm gai”

Xin được nhắc lại một chút về nguồn gốc thành lập của VTF. Công ty TNHH MTV Dệt vải Vinatex Quốc tế – VTF (trước đây là VID), ban đầu được hình thành trên nền tảng của Khu Liên hợp sản xuất dệt – nhuộm – may ITG – Phong Phú tại Khu Công nghiệp Hòa Khánh – Đà Nẵng. Dù khu Liên hợp này được đầu tư mạnh tay về máy móc thiết bị và công nghệ theo mô hình chuỗi dệt may bán hoàn chỉnh, nhưng điều đó không đủ để mang lại thành công như kỳ vọng cho Liên doanh ITG – Phong Phú. Năm 2014, công ty mẹ của VTF, CTCP Vinatex Quốc tế (VTJ) chính thức tiếp quản khu nhà xưởng này, và Chi nhánh Vinatex Quốc tế tại Đà Nẵng (VID), tiền thân của VTF được thành lập.

Không chỉ tại thời điểm VTF được hình thành, mà trong cả bối cảnh ngày nay, dệt nhuộm vẫn luôn là một điểm yếu của ngành Dệt May Việt Nam. Chúng ta xuất sợi đi, nhập vải về để sản xuất, chấp nhận cắt bỏ một phần đáng kể của lợi nhuận, phần lớn vì năng lực quản lý và nguồn nhân lực am hiểu kỹ thuật công nghệ của khâu dệt – nhuộm trong nước chưa đủ mạnh. Mảng dệt nhuộm thiếu hụt tạo ra một lỗ hổng lớn trong chuỗi cung ứng dệt may trong nước, nhưng đây là miếng sô-cô-la đắng mà ai cũng nhìn thấy nhưng không phải ai cũng đủ sức giành lấy, chưa nói đến việc có chịu được vị đắng ấy hay không.

Chị Kiều Oanh vẫn nhắc với chúng tôi về lời anh Đặng Vũ Hùng chia sẻ với đội ngũ quản lý VTF từ những ngày đầu: “Chuỗi cung ứng hoàn tất của Dệt May cũng giống như dải đất hình chữ S. Phía Bắc và phía Nam là hai đầu đại diện cho Sợi và May, đều vô cùng phát triển. Thế nhưng khúc ruột miền Trung – phần Dệt Nhuộm lại luôn là một bài toán khó, khiến phần lớn các doanh nghiệp dệt may đều e ngại và tránh né.” Quả thật là không hề dễ dàng! VTF từng được coi là “cỗ máy xay tiền” khổng lồ, từng được chính anh Nguyễn Chí Trực – Giám đốc VTF thừa nhận là “điểm đen” của hệ thống. Quãng thời gian 10 năm kể từ ngày chúng ta tiếp quản nhà xưởng đến nay là chuỗi sóng gió không có điểm dừng, là những khó khăn liên tiếp muốn bào mòn từng chút nhuệ khí của cả đội ngũ, nhưng không ai được phép dừng lại. Việc gây dựng VTF không chỉ là về mục tiêu lợi nhuận, mà quan trọng hơn tất thảy, đó là mắt xích chiến lược để làm đầy đủ chuỗi cung ứng hoàn tất của PPJ Group, và là bằng chứng đanh thép khẳng định rằng người Việt Nam có thể làm chủ được công nghệ dệt – nhuộm, có thể nắm vững được tư liệu sản xuất bằng chính đôi tay và khối óc của mình.

Chị Kiều Oanh chia sẻ với chúng tôi về những gian khó đã qua bằng giọng kể sôi nổi và hài hước, nhưng cũng đủ để chúng tôi mường tượng được phần nào tâm thế của đội ngũ VTF trong thời điểm khó khăn nhất, khi chật vật tiến những bước đầu tiên. Có những lúc, công ty không thể xoay vòng được vốn, đành phải cắn răng tạm “lờ đi” hạn thanh toán với nhà cung cấp và những thư đề nghị thanh toán liên tiếp gửi về, để dùng số tiền đó mua thêm nguyên vật liệu, phát triển mẫu vải để đi chào hàng. Bộ sưu tập hơn 100 mẫu vải đầu tiên của VTF thực chất được tạo nên bằng cách đó, trở thành vốn liếng để VTF tìm kiếm và kết nối được với những khách hàng đầu tiên của mình. Hồ sơ của VTF ngày đó không có nhiều “hấp dẫn” khi đi thương thảo với ngân hàng để vay vốn, nhưng thật may rằng VTF có Tập đoàn Mẹ PPJ Group đứng đằng sau để “chống lưng”. Chị Oanh cho rằng, VTF có được ngày hôm nay nhờ là một thành viên trong hàng ngũ của PPJ Group, bởi VTF ngày đó hoàn toàn chưa đủ năng lực cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ khác mạnh hơn về tiềm lực kinh tế, nếu đứng đơn phương một mình.

Chị Kiều Oanh – Phó Giám đốc VTF

Năm 2024 đánh dấu 10 năm trưởng thành và phát triển của VTF, và thật vui mừng, đây cũng là năm đầu tiên VTF chiến thắng trên tất cả các mặt trận, hoàn thành tất cả các mục tiêu và kế hoạch được giao. Chị Kiều Oanh cho rằng, đây không phải là thành quả của riêng năm 2024 này, mà là kết tinh của nội lực VTF gom góp và tích lũy trong cả một thập kỷ, và cũng là lá cờ đỏ báo công của toàn bộ tập thể Textile division của Tập đoàn cho 10 năm bền bỉ và kiên trì theo định hướng đã được đề ra. Nhờ vậy, PPJ Group có thêm tự tin để tiến sâu hơn vào thị trường quốc tế và tận dụng được tối đa ưu đãi thuế suất mà các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mang lại, nhờ đáp ứng tốt quy tắc xuất xứ của sản phẩm “Made by PPJ Group” từ sợi trở đi.

“Quân lệnh như sơn”

Xuất phát điểm khó khăn dường như là ngọn lửa thử vàng để tôi rèn nên đội ngũ VTF ngày hôm nay, một đội ngũ đầy kỷ luật, tự giác và tinh thần trách nhiệm.

Một tập thể lớn với gần 780 người lao động, để đồng chí – nhất tâm không phải là chuyện dễ, nhất là trong bối cảnh liên tục chuyển giao đơn vị chủ quản và kết quả sản xuất kinh doanh chưa được như kỳ vọng trong suốt một thời gian dài. Mặt trận sản xuất kinh doanh luôn có nhiều biến số, thế nhưng đội quân VTF luôn sẵn sàng hưởng ứng và thực hiện nghiêm túc mọi chỉ đạo từ người đứng đầu, từ việc tất cả các bộ phận sẵn sàng tăng ca để gấp rút chuẩn bị mẫu mới theo yêu cầu của khách hàng trong một thời gian ngắn đến mức tưởng như bất khả thi, đến việc gần 80% người lao động xách ba lô tư trang đến báo danh tham gia “3 tại chỗ” chỉ sau vài tiếng phát lệnh. Đội bảo trì của các nhà máy thì luôn có mặt khi sự cố phát sinh, kể cả trong những ngày nghỉ.

Anh Nguyễn Ngọc Trần Huy – Trưởng BP Cơ điện chia sẻ với chúng tôi rằng: “Tôi đã làm việc tại đây hơn 20 năm, từ thời Công ty còn mang tên Phong Phú – Sơn Trà, và cũng trải qua 5 – 6 thời kỳ chuyển giao của Ban Lãnh đạo, nhưng chưa bao giờ thấy tình đoàn kết và tinh thần đồng đội của tập thể vững chắc như thời điểm này. Tất cả các bộ phận đều tìm được tiếng nói chung, và trước mọi sự cố đều sẵn sàng ngồi lại với nhau để cùng tìm ra phương án giải quyết sao cho nhanh chóng và hiệu quả nhất.”

Anh Nguyễn Ngọc Trần Huy – Trưởng Bộ phận Cơ điện

Tiếng nói chung ấy, như lời chị Kiều Oanh nói với chúng tôi, chính là nhận thức từ mỗi một người lao động VTF, rằng phải có đơn hàng thì mới có thu nhập, vì thế mỗi sản phẩm đều phải đạt chất lượng, phải đảm bảo tiến độ thần tốc, phải đáp ứng tốt nhất có thể những yêu cầu của khách hàng, có vậy mới có thể đánh bại đối thủ và giành được đơn hàng. Nhưng nhận thức ấy không phải tự nhiên mà có. Anh Huy bày tỏ: “Tinh thần và thái độ của người đứng đầu ảnh hưởng vô cùng lớn đến tinh thần và thái độ của cả đội ngũ phía dưới. Anh Trực là một người lãnh đạo vô cùng nghiêm khắc và đề cao kỷ luật, còn chị Oanh chính là “phó tướng” thực thi cái tinh thần quyết liệt và nghiêm khắc ấy trong mỗi một sự vụ của công tác điều hành trực tiếp.” Tháng 4/2020, thời điểm đại dịch Covid-19 mới bắt đầu bùng phát, VTF vẫn còn đang ngập trong khó khăn, và công nhân thường xuyên phải nghỉ chờ việc. Anh Trực tự mình thương thảo và mang về cho VTF một đơn hàng vải tương đương thành phẩm 40 ngàn chiếc khẩu trang – mặt hàng “hot” nhất nhì lúc bấy giờ, nhưng cũng vì tính chất nóng bỏng của tình thế mà thời gian khách yêu cầu xuất hàng cũng vô cùng gấp gáp, ấn định vào 02/5, tức là ngay sau dịp Lễ 30/4 và 01/5. Thế nhưng, công nhân đồng loạt phản đối tăng ca vào ngày nghỉ lễ. Các quản lý đều hiểu được mức độ “quý giá” của đơn hàng đối với sự sống còn của VTF, nhưng không thuyết phục được người lao động nên chẳng thể làm gì khác. Chị Oanh tổ chức một cuộc họp với toàn bộ cấp quản lý của VTF, một cuộc họp chỉ để bàn cách thức triển khai, không cho phép bàn lùi! Dưới sự chỉ đạo của chị Oanh, trước ngày công nhân về nghỉ lễ, tất cả các quản lý xuống nhà máy để xem kỹ cách công nhân vận hành thiết bị, học toàn bộ cách sử dụng và thao tác. Ngày hôm sau, tất cả các quản lý VTF đều có mặt ở nhà máy, thế chỗ của những người công nhân mà mình quản lý thường ngày, chính chị Oanh cũng đứng máy kiểm. Đến 14h00 ngày 01/5, đơn hàng được hoàn thành, đóng gói gọn gàng để giao cho khách hàng, và toàn đội hân hoan về nhà để vừa kịp tận hưởng nốt vài giờ đồng hồ cuối cùng của ngày nghỉ lễ. Chị Oanh chia sẻ: “Đó không phải là việc hơn thua với người lao động, rằng không có các anh, chúng tôi cũng vẫn làm được. Đó là cách dùng hành động thực tế để chứng minh cho người lao động thấy, rằng chỉ có nỗ lực, chịu được gian khổ, chịu đánh đổi và hi sinh thì mới hái được trái ngọt. Đơn hàng có thành công thì nhà máy mới có thể “sống”, bát cơm của tất cả chúng ta mới được đủ đầy. Người lao động mong muốn mức thu nhập cao, thì xin hãy giúp chúng tôi có khả năng mang lại thu nhập đó cho các bạn, bằng việc không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm chúng ta làm ra, bằng lượng đơn hàng chúng ta xuất đi mỗi ngày.”

Hiện nay, VTF có lực lượng lao động ổn định vào top đầu của toàn hệ thống PPJ Group, và cũng là một cái tên nổi bật trong việc chăm sóc và đảm bảo chế độ phúc lợi cho người lao động. VTF đã có nhà ăn khang trang, có sân bóng đá riêng, và thường xuyên tổ chức các chương trình văn – thể – mỹ, hội thao, giải bóng đá nội bộ phục vụ người lao động vào nhiều dịp trong năm. VTF cũng hỗ trợ NLĐ một nửa kinh phí trong việc mua bảo hiểm nhân thọ mỗi năm, và năm 2024 đã được Cơ quan BHXH thành phố Đà Nẵng tặng bằng khen về thực hiện tốt chính sách BHXH trong 3 năm liên tục. Đội ngũ của VTF được lớp đi trước đào tạo và truyền dạy những kiến thức thực tế đầy quý giá của nghề dệt – nhuộm, những kiến thức mà chẳng trường lớp nào có thể mang vào chương trình giảng dạy. Người

VTF bây giờ đã làm chủ được mọi công nghệ của ngành Textile, đủ vững vàng để tự mình xử lý được mọi sự cố có thể phát sinh hàng ngày, đó là điều mà chị Oanh quá đỗi tự hào.

Dệt – nhuộm bền vững

VTF là một trong những thành viên “đa năng” nhất của Tập đoàn PPJ Group, bởi tham gia vào rất nhiều division và mảng kinh doanh khác nhau, bao gồm denim, woven, knit, chỉ may, công nghiệp hạ tầng phụ trợ… Vì nguyên nhân đó, cộng với đặc thù của ngành dệt – nhuộm, nên VTF liên quan đến rất nhiều chỉ số tác động môi trường của sản phẩm, và đây là một yếu tố quan trọng trong việc xuất khẩu hàng dệt may “Made by PPJ Group” vào các thị trường quốc tế, đặc biệt là những thị trường “khó tính” như EU.

Những năm qua, VTF sở hữu nguồn lực tài chính không quá dồi dào do hoàn toàn tự chủ, chưa tiếp cận được nguồn hỗ trợ nào từ các cơ quan nhà nước và các tổ chức tài chính trong các dự án Xanh. Thế nhưng, với định hướng ngay từ ban đầu của Tập đoàn Mẹ PPJ Group và sự nhạy bén của đội ngũ lãnh đạo, VTF đã chuẩn bị sẵn sàng cho mình những giải pháp chiến lược để ứng phó với mọi kịch bản của thị trường và đón đầu các vận hội mới. Các hoạt động xanh hóa, tái sử dụng – tái chế – giảm thải… đã được đầu tư triển khai đồng bộ từ nhiều năm nay, từ việc lắp đặt hệ thống thu hồi xút, đến việc thay thế hoàn toàn các lò đốt than truyền thống bằng lò hơi Biomass. Hệ thống tái chế, tái sử dụng nước thải cũng đang được cải tiến liên tục để nâng cao hơn nữa mức độ tuần hoàn của nước trong sản xuất. Chị Oanh chia sẻ: “Đầu tháng 12/2024 vừa qua, VTF đã ký kết thỏa thuận với một tổ chức phi chính phủ của Đan Mạch để triển khai dự án nghiên cứu tái tạo các nguồn năng lượng sử dụng trong nhà máy. Hi vọng rằng, với những gì VTF đã nỗ lực thực hiện trong thời gian qua cũng như các dự án sắp tới, VTF sẽ có thể đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam trong nỗ lực cân bằng Net Zero trước năm 2050, và cùng với Tập đoàn PPJ Group đóng góp được một phần nhỏ bé trong hành trình biến ngành Dệt May trở nên xanh hơn trong tương lai!”.

Khuôn viên của Công ty TNHH MTV Dệt vải Vinatex Quốc tế (VTF) sắp tới hứa hẹn sẽ còn nhộn nhịp hơn nữa, khi dự án đầu tư nhà máy sợi được phê duyệt và chính thức triển khai. Đây sẽ là dòng sản phẩm thứ 5 mà VTF cung ứng, và nhà máy sợi này dự kiến sẽ chuẩn bị đủ năng lực sản xuất để đáp ứng toàn bộ nhu cầu sợi cho chính VTF, nhằm đảm bảo sâu hơn tính trọn gói của chuỗi cung ứng hiện tại. Dù rằng còn rất nhiều khó khăn ở phía trước, nhưng tập thể VTF và Textile division đã thành công trong bước đầu định hình hướng đi cho ngành dệt – nhuộm của PPJ Group, làm dạn dày hơn dáng hình chữ S của chuỗi cung ứng trọn gói của Tập đoàn, và khẳng định rằng: Người PPJ hoàn toàn có thể chinh phục được ngành dệt – nhuộm!